مدولاسیون ASK و FSK فرستنده گیرندههای رادیویی و بررسی چند ماژول
فرستنده گیرندههای رادیویی در مدولاسیونهای مختلف طراحی و تولید میشوند. دو مدولاسیون بسیار کاربردی و پر مصرف در امور روزمره شامل ASK (اِی اِس کا) و FSK (اِف اِس کا) هستند. این دو مدولاسیون در دسته مدولاسیون سازی دیجیتالی هستند. مدولاسیون آنالوگ در فرستنده و گیرندههای رادیویی به معنای تغییر پارامترهای سیگنال آنالوگ، مانند فرکانس، قدرت یا فاز سیگنال، برای انتقال اطلاعات استفاده میشود. در مدولاسیون دیجیتال، اطلاعات به صورت دیجیتال (دنباله از صفر و یک) تمثیل میشوند و برای انتقال از موج پایه رادیویی استفاده میشود.
در کل دو مدولاسیون مورد بحث در این پست مربوط به نوع دیجیتالی هستند. ممکن است اطلاعی نداشته باشید ولی ما انسانها امروزه به صورت روزانه در کنار این دو مدولاسیون زنگی میکنیم. در این پست از بلاگ دانشجو کیت اطلاعات عمومی و بسیار مهمی که برای شناخت و کاربری ماژول FSK و ماژول ASK نیاز است را توضیح میدهیم. ما بر این باور هستیم که هرچه کاربران فارسی زبان آگاهی بیشتری نسبت به بردها و سخت افزارهای به روز داشته باشند، هم در روند اجرای پروژه و هم در روند برنامه ریزی برای پیاده سازی یک پروژه، بهینهتر و اقتصادیتر عمل خواهند کرد. بنابراین اگر این مطلب برای شما ارزشمند بود و به اطلاعاتتان اضافه کرد، آنرا با دیگران به اشتراک بگذارید تا دانش فنی مدیرها و کاربران فارسی زبان در این حوزه و IoT رشد پیدا کند.
مدولاسیون آنالوگ و دیجیتال در فرستنده گیرندههای رادیویی
در علم الکترونیک رادیویی، مدولاسیون آنالوگ و دیجیتال دو روش مختلف برای انتقال اطلاعات رادیویی استفاده میشوند. تفاوت اصلی بین این دو نوع مدولاسیون در نحوه تمثیل و انتقال اطلاعات است.
مدولاسیون آنالوگ: در مدولاسیون آنالوگ، اطلاعات صوتی یا تصویری به صورت مستقل و پیوسته توسط موج پایه رادیویی تغییر میکنند. این موج پایه معمولا یک موج سینوسی با فرکانس بالا است. برای انتقال اطلاعات، ویژگیهای موج پایه مانند فرکانس، مدولاسیون در اندازهگیری مانند قدرت یا مرحله تغییر میکند. مدولاسیون آنالوگ شامل فناوریهایی مانند AM (مدولاسیون آمپلیتود) و FM (مدولاسیون فرکانس) است. در مدولاسیون آنالوگ، اطلاعات به صورت پیوسته و بازتاب واقعیت موج صوتی یا تصویری به ارسال کننده و گیرنده منتقل میشوند.
مدولاسیون دیجیتال: در مدولاسیون دیجیتال، اطلاعات صوتی یا تصویری به صورت دیجیتال (دنباله از صفر و یک) تمثیل میشوند و برای انتقال از موج پایه رادیویی استفاده میشود. در این نوع مدولاسیون، دادهها به صورت دیجیتال کوانتایز میشوند (مثلا با استفاده از کدهای باینری) و در قالب بیتها ارسال میشوند. این بیتها به صورت دنبالهای از پالسهای مدوله شده با موج پایه رادیویی برای ارسال استفاده میشوند. مدولاسیون دیجیتال شامل فناوریهایی مانند ASK (مدولاسیون کلیدی مطابق با بیت)، FSK (مدولاسیون فرکانس مطابق با بیت) و PSK (مدولاسیون فاز مطابق با بیت) است. مدولاسیون دیجیتال به دلیل استفاده از دیجیتال، قابلیت انتقال دادههای بیشتری در یک بازه زمانی مشخص را داراست و مقاومت بیشتری در برابر نویز و اشکال در انتقال دارد.
بنابراین، تفاوت اصلی بین مدولاسیون آنالوگ و دیجیتال در نحوه نمایش و انتقال اطلاعات است. مدولاسیون آنالوگ از امواج پیوسته و مداوم استفاده میکند، در حالی که مدولاسیون دیجیتال از دادههای دیجیتال به صورت بیتها استفاده میکند.
شناخت مدولاسیون ASK در فرستنده گیرندههای رادیویی
مدولاسیون ASK (Amplitude Shift Keying) یک روش مدولاسیون دیجیتال در سیستمهای فرستنده و گیرنده رادیویی است. در این روش، اطلاعات دیجیتال به صورت دنبالهای از بیتها (صفر و یک) تمثیل میشوند و با استفاده از تغییرات در برابر امواج پایه رادیویی ارسال میشوند. در فرستنده ASK، سیگنال ورودی (بیتهای دیجیتال) به سیگنال بیتی تبدیل میشود که برای هر بیت یک دوره زمانی مشخص دارد. در صورت وجود بیت یک، سیگنال بیتی برای آن دوره زمانی به مقدار مدولاسیون (معمولا یک مقدار مشخص از آمپلیتود) میرسد؛ و در صورت وجود بیت صفر، سیگنال بیتی برای آن دوره زمانی به مقداری دیگر از آمپلیتود میرسد. به عبارت دیگر، آمپلیتود موج حامل به مقداری مشخص برای هر بیت تغییر میکند.
در گیرنده ASK، سیگنال دریافت شده توسط آنتن رادیویی تقویت و پس از تقسیم بندی به دورههای زمانی، آنالیز میشود. با تشخیص تغییرات آمپلیتود موج در هر دوره زمانی، بیتهای دیجیتال اصلی بازیابی میشوند. مزیت مهم مدولاسیون ASK این است که از لحاظ سادگی و ساختار سیستمها نسبتا ساده است. با این حال، این روش به خاطر حساسیت بیشتر به نویز و اختلالات محیطی نسبت به روشهای دیگر مدولاسیون، معمولا برای فاصله کوتاه و سرعت انتقال پایینتر استفاده میشود. در تصویر زیر شکل امواج رادیویی در مدولاسیون ASK را که از سایت Electronics coach برداشته شده است، میتوانید مشاهده کنید.
شناخت مدولاسیون FSK در فرستنده گیرندههای رادیویی
مدولاسیون FSK (Frequency Shift Keying) یک روش مدولاسیون دیجیتال در سیستمهای فرستنده و گیرنده رادیویی است. در این روش، اطلاعات دیجیتال به صورت دنبالهای از بیتها (صفر و یک) تمثیل میشوند و با استفاده از تغییر فرکانس در موج پایه رادیویی ارسال میشوند. در فرستنده FSK، سیگنال ورودی (بیتهای دیجیتال) به سیگنال بیتی تبدیل میشود که برای هر بیت یک دوره زمانی مشخص دارد. در صورت وجود بیت یک، سیگنال بیتی برای آن دوره زمانی به فرکانس مدولاسیون یک میرسد؛ و در صورت وجود بیت صفر، سیگنال بیتی برای آن دوره زمانی به فرکانس مدولاسیون دیگری میرسد. به عبارت دیگر، فرکانس موج حامل در هر دوره زمانی برای نمایش بیتهای دیجیتال تغییر میکند.
در گیرنده FSK، سیگنال دریافت شده توسط آنتن رادیویی تقویت و پس از تقسیم بندی به دورههای زمانی، آنالیز میشود. با تشخیص تغییر فرکانس موج در هر دوره زمانی، بیتهای دیجیتال اصلی بازیابی میشوند. مدولاسیون FSK به دلیل قابلیت تحمل به نویز بالا و مقاومت در برابر اختلالات محیطی، برای انتقال دادههای با سرعت بالا و در فواصل بزرگتر میان فرستنده و گیرنده استفاده میشود. همچنین، به دلیل ساختار ساده و عملکرد استاندارد، در بسیاری از سیستمهای ارتباطات بیسیم استفاده میشود. در تصویر زیر شکل امواج رادیویی در مدولاسیون FSK را که از سایت Electronics coach برداشته شده است، میتوانید مشاهده کنید.
محدوده فرکانسی هر دو مدولاسیون
مدولاسیون ارتباط خاصی با رنج فرکانسی ندارد. در حقیقت نوعی مدل ارسالی دادهها است. با این حال نظر به اینکه ماژولهای رادیویی در هر کدام از این مدولاسیونها متفاوت هستند و کاربردهای منحصر به فرد خودشان را دارند. به همین دلیل درخصوص رنج فرکانسی آنها هم توضیحاتی لازم است. محدوده رنج فرکانسی مدولاسیون ASK (Amplitude Shift Keying) و FSK (Frequency Shift Keying) به طور کلی به تنظیمات و قابلیتهای ماژولها بستگی دارد. با این حال، در زیر محدوده رایج برای هریک از این مدولاسیونها را ذکر میکنیم.
محدوده رنج فرکانسی ASK: مدولاسیون ASK معمولاً در محدوده فرکانسی رادیویی استفاده میشود. برخی از ماژولهای ASK به طور معمول در فرکانسهای 433 مگاهرتز و 868 مگاهرتز فعالیت میکنند. با این حال، ماژولهای ASK دیگری نیز وجود دارند که در فرکانسهای دیگر قابل تنظیم هستند، مانند 315 مگاهرتز و 915 مگاهرتز هم در دسترس هستند.
محدوده رنج فرکانسی FSK: مدولاسیون FSK نیز در محدوده فرکانسی رادیویی استفاده میشود. ماژولهای FSK معمولاً در محدوده فرکانسی 2.4 گیگاهرتز فعالیت میکنند، مانند ماژول NRF24L01. همچنین، برخی ماژولهای FSK دیگر نیز قابل تنظیم در فرکانسهای مختلف هستند، مانند فرکانسهای 433 مگاهرتز و 868 مگاهرتز مگاهرتز هم در دسترس هستند.
در هر صورت، قبل از استفاده از ماژولهای ASK یا FSK، مطمئن شوید که محدوده رنج فرکانسی آنها با نیازهای شما و بازار مورد استفاده سازگار است.
چند نمونه ماژول فرستنده گیرنده با مدولاسیون ASK
در ادامه چند نمونه از ماژولهای رادیویی با مدولاسیون ASK را برای شما معرفی میکنیم.
- ماژول RXC6: ماژول RXC6 گیرنده 433MHz یک گیرنده فرکانس باند ISM با فرکانس 433MHz است که به کمک آن میتوان دیتاهای ارسال شده از طریق فرستندههایی که از همین فرکانس استفاده میکنند را دریافت کرد. این ماژول شامل یک آنتن داخلی و چهار پایه است که شامل VCC، GND، DATA و VT است. ماژول RXC6 گیرنده با فرستندههای مختلفی مانند ماژولهای فرستنده MX-FS-03V، MX-05V و HT12E مورد استفاده قرار میگیرد.
- ماژول RXB13: ماژولهای ASK کاربرد گستردهای در ریموت کنترلرها دارند. با استفاده از یک فرستنده ریموت و یک گیرنده ASK، به سادگی میتوانید چندین رله را روشن و خاموش کنید. این ماژولها با قیمت ارزان، قابلیت پوشش دهی تا 100 متر در فضای باز و عملکرد ساده، بیشترین کاربرد را در مصارف روزمره دارند. آنها در فرکانسهای 433 مگاهرتز و 315 مگاهرتز تولید میشوند و فرکانس گیرنده باید با فرکانس ریموت هماهنگ شود.
- ماژول RXB22: شامل یک مدولاسیون AM است که از یک آنتن برای دریافت سیگنالهای رادیویی استفاده میکند. این ماژول از رقم برای ماژولاسیون سیگنال AM استفاده میکند و با فرکانس 433 مگاهرتز عمل میکند.ماژول گیرنده RXB22 به همراه یک ماژول فرستنده متناظر که فرستنده TXB22 نام دارد، استفاده میشود. ماژول فرستنده سیگنال را با استفاده از ماژولاسیون AM ارسال میکند و ماژول گیرنده RXB22 این سیگنالها را دریافت و بازیابی میکند.
- ماژول RXB6: ماژول دریافتکننده بیسیم RXB6 با قابلیت دریافت سیگنالهای OOK و فرکانسهای 315MHZ، 433.92MHZ، 868MHZ و 914.5MHZ است. این ماژول با حساسیت بالا، پایداری بالا و هزینه کم، بهترین راهحل RF را در بازار فراهم میکند. قابل استفاده در کنترل صنعتی و محیطهای نامساعد بوده و از مدار تقویت خودکار و طراحی قفل PLL استفاده میکند. استفاده از این ماژول در محصولات مختلف راحت و بدون نیاز به اجزاء خارجی، به آنها قابلیت بیسیم میدهد.
چند نمونه ماژول فرستنده گیرنده با مدولاسیون FSK
در ادامه چند نمونه از ماژولهای رادیویی با مدولاسیون FSK را برای شما معرفی میکنیم.
- ماژول RFM69: این ماژول یک ماژول رادیویی با مدولاسیون FSK است که در فرکانسهای مختلف مانند 433 مگاهرتز و 868 مگاهرتز عمل میکند. این ماژول دارای قابلیت ارسال و دریافت دادهها با مصرف انرژی کم و برد متوسط است.
- ماژول NRF24L01: این ماژول نیز از مدولاسیون FSK برای انتقال دادههای دیجیتال استفاده میکند و در فرکانس 2.4 گیگاهرتز فعالیت میکند. این ماژول دارای برد بالا و استفادهی آسان است و برای کاربردهای بیسیم و اینترنت اشیاء (IoT) مناسب است.
- ماژول HC-12: این ماژول نیز یک ماژول رادیویی با مدولاسیون FSK است که در فرکانس 433 مگاهرتز فعالیت میکند. این ماژول دارای برد بالا تا 1 کیلومتر در شرایط مناسب است و برای انتقال دادههای بیسیم در فواصل بزرگ مناسب است.
- ماژول SX1278: این ماژول نیز یک ماژول رادیویی با مدولاسیون FSK است که در فرکانسهای مختلف مانند 433 مگاهرتز و 868 مگاهرتز عمل میکند. این ماژول دارای قابلیت ارسال و دریافت دادهها با برد بالا و توان خروجی قابل تنظیم است.
- ماژول CC1101: این ماژول نیز یک ماژول رادیویی با مدولاسیون FSK است که در فرکانسهای مختلف عمل میکند. این ماژول دارای قابلیتهای پیشرفتهای مانند جستجوی خودکار فرکانس و قابلیت تنظیم پهنای باند است.
ماژولهای فوق تنها نمونههایی از ماژولهای رادیویی با مدولاسیون FSK هستند و در بازار موجود هستند. لطفاً قبل از خرید، مشخصات فنی و نیازهای خاص پروژه خود را بررسی کنید تا بهترین ماژول را برای شما انتخاب کنید.
کاربرد پروژه محور هرکدام از ماژولها
مدولاسیون ASK (Amplitude Shift Keying) و FSK (Frequency Shift Keying) در پروژههای مختلف کاربرد دارند. در زیر چند مثال از پروژههایی که هرکدام از این مدولاسیونها برای آنها مناسب است را بررسی میکنیم.
استفاده از ماژولهای ASK:
- سیستمهای کنترل راهدور: ASK برای انتقال سیگنالهای کنترلی از راه دور به عنوان یک سیستم کنترلی ساده و مقرون به صرفه مورد استفاده قرار میگیرد. به عنوان مثال، در سیستمهای خانه هوشمند، سیستمهای امنیتی یا راهبردی های ریموت کنترل از مدولاسیون ASK استفاده میشود.
- انتقال دادهها در فواصل کوتاه: ASK برای انتقال دادهها در فواصل کوتاه و به صورت نقطه به نقطه استفاده میشود. این شامل کاربردهایی مانند برقراری ارتباطات بین دستگاههای بیسیم در یک محدوده کوچک است.
- تعامل با سیستمهای ساده: ASK برای تعامل با سیستمهای ساده و محدود مناسب است، به عنوان مثال در دستگاههای موسیقی، سنسورها و ابزارهای ساده کاربرد دارد.
استفاده از ماژولهای FSK:
- انتقال دادهها در فواصل طولانی: FSK برای انتقال دادهها در فواصل طولانی و برد بالا مورد استفاده قرار میگیرد. مثلا در سیستمهای ارتباطات بیسیم، این مدولاسیون برای انتقال دادهها در فواصل بزرگ و تحت شرایط مختلف به کار میرود.
- اینترنت اشیاء (IoT): FSK برای ارتباطات بیسیم و انتقال دادهها در شبکههای اینترنت اشیاء (IoT) استفاده میشود. این شامل کاربردهایی مانند سیستمهای هوشمند خانه، سیستمهای مانیتورینگ صنعتی و تجهیزات پزشکی است.
- مصارف صنعتی و تجاری: FSK برای ارتباطات بیسیم در صنایع مختلف مانند اتوماسیون صنعتی، کنترل راهدور، رادیوهای تکرار و سیستمهای اعلام حریق استفاده میشود.
لازم به ذکر است که این مثالها تنها یک بخش کوچک از کاربردهای ممکن هر یک از مدولاسیونها هستند. در هر پروژه، نیازها و شرایط خاص خود را مورد بررسی قرار دهید تا بهترین مدولاسیون را انتخاب کنید.
از چه میکروکنترلرهایی در کنار ماژول ASK و FSK میتوانیم استفاده کنیم؟
برای کار با فرستنده گیرندههای رادیویی ASK و FSK از میکروکنترلرهای مختلفی میتوانید استفاده کنید. در ادامه چند نمونه از میکروکنترلرهای معروف را معرفی میکنیم.
- بردهای Arduino: سری بردهای Arduino شامل Arduino Uno، Arduino Mega، Arduino Nano و Arduino Pro Mini، با استفاده از کتابخانههای مربوطه، میتوانند با فرستنده گیرندههای رادیویی ASK و FSK تعامل داشته باشند.
- بردهای Raspberry Pi: اگرچه Raspberry Pi یک مینی کامپیوتر است، اما با استفاده از ماژولهای فرستنده گیرندههای رادیویی ASK و FSK، میتوانید ارتباط بیسیم را با سایر دستگاهها برقرار کنید.
- بردهای STM32: سری میکروکنترلرهای STM32، مانند STM32F4 و STM32F7، با استفاده از کتابخانههای مربوطه، قابلیت ارتباط با فرستنده گیرندههای رادیویی ASK و FSK را دارا هستند.
- بردهای ESP8266 و ESP32: این میکروکنترلرها علاوه بر دارا بودن وایفای داخلی، قابلیت ارتباط با فرستنده گیرندههای رادیویی ASK و FSK را فراهم میکنند و برای اتصال به شبکههای بیسیم و انجام کاربردهای IoT بسیار مناسب هستند.
- تراشههای PIC: میکروکنترلرهای سری PIC، از جمله PIC18 و PIC32، نیز میتوانند با استفاده از کتابخانههای مناسب، با فرستنده گیرندههای رادیویی ASK و FSK کار کنند.
- تراشههای micro AVR: میکروکنترلرهای سری AVR ساخت Atmega از جمله ATmega8 و ATmega328 با استفاده از کتابخانههای مناسب، با فرستنده گیرندههای رادیویی ASK و FSK سازگاری دارند.
توجه داشته باشید که این فقط چند نمونه از میکروکنترلرهایی هستند که قابلیت ارتباط با فرستنده گیرندههای رادیویی ASK و FSK را دارند. همچنین، برای کار با این بردها، باید کتابخانههای مربوطه را برای هر میکروکنترلر استفاده شده نصب و استفاده کنید.
بررسی چند کتابخانه در محیط برنامه نویسی آردوینو
برای انجام مدولاسیون ASK و FSK با آردوینو، میتوانید از کتابخانههای زیر استفاده کنید.
کتابخانه آردوینو برای ASK:
کتابخانه RCSwitch: یک کتابخانه کاربردی برای کنترل دستگاهها با استفاده از ASK است.
کتابخانه VirtualWire: این کتابخانه ارتباطات بیسیم با استفاده از ASK را پشتیبانی میکند.
کتابخانه RadioHead: این کتابخانه انواع مدولاسیون شامل ASK را برای ارسال و دریافت دادهها از طریق ماژولهای رادیویی ارائه میدهد.
کتابخانه آردوینو برای FSK:
کتابخانه RadioHead: این کتابخانه انواع مدولاسیون شامل FSK را برای ارسال و دریافت دادهها از طریق ماژولهای رادیویی ارائه میدهد.
کتابخانه VirtualWire: این کتابخانه ارتباطات بیسیم با استفاده از FSK را پشتیبانی میکند.
کتابخانه RF24: این کتابخانه مخصوص ماژولهای نسل دوم و سوم NRF24L01 برای ارتباطات بیسیم با استفاده از FSK را فراهم میکند.
این کتابخانهها قابلیتهای مختلفی را برای کنترل و ارتباطات بیسیم با استفاده از ASK و FSK در آردوینو فراهم میکنند. بهتر است قبل از استفاده، مستندات و راهنمایی هر کتابخانه را بررسی کنید تا از قابلیتها و نحوه استفاده آنها آگاه شوید.
کاربرد فرستنده گیرندههای ASK و FSK در IoT
در اینترنت اشیا (IoT)، فرستنده و گیرندههای ASK و FSK میتوانند در کاربردهای مختلف استفاده شوند. البته، انتخاب مدولاسیون مناسب بستگی به نیازهای خاص پروژه و شرایط ارتباطی دارد. به طور کلی میتوان موارد زیر را مشخص کرد.
ماژول های فرستنده گیرنده رادیویی ASK (Amplitude Shift Keying): با استفاده از تغییرات در بزرگی موج رادیویی اطلاعات را انتقال میدهد. این روش به علت سادگی و کارایی بالا برای انتقال دادهها در فواصل کوتاه مورد استفاده قرار میگیرد. در IoT، کاربردهای ASK به شرح زیر هستند.
- کنترل دستگاهها: از ریموت کنترل تا دستگاههای خانگی کوچک مانند لامپها و پریزها
- سیستمهای امنیتی: به عنوان مثال، استفاده در سیستمهای آژیر بیسیم و سیستمهای حفاظتی
- انتقال دادههای کوتاه مدت: برای ارسال اطلاعات سنسورها، لجستیک و دیگر کاربردهای مشابه
ماژول های فرستنده گیرنده رادیویی FSK (Frequency Shift Keying): بر اساس تغییرات در فرکانس موج رادیویی اطلاعات را انتقال میدهد. این روش برای ارسال دادههای طولانی مدت و ارتباطات صوتی موثر است. کاربردهای FSK در IoT به شرح زیر هستند.
- ارسال دادههای صوتی: برای انتقال صدا و گفتگو در سیستمهای صوتی بیسیم مانند تلفنهای بیسیم و سیستمهای هدفون
- انتقال دادههای طولانی مدت: برای ارسال دادههای حجیم و مانیتورینگ در برخی کاربردهای صنعتی مانند سیستمهای پیمانکاری و سیستمهای تولید
در عمل، ممکن است در یک پروژه IoT از هر دو نوع مدولاسیون ASK و FSK استفاده شود. برای مثال، ASK ممکن است برای کنترل دستگاهها و انتقال دادههای کوتاه مدت استفاده شود، در حالی که FSK برای ارسال دادههای طولانی مدت و ارتباطات صوتی مورد استفاده قرار میگیرد. در هر صورت، انتخاب مدولاسیون صحیح باید با توجه به نیازهای خاص پروژه و شرایط ارتباطی انجام شود.
جمع بندی
بردهای رادیویی که در نقش ترنسیور قرار دارند. انواع مختلفی دارد. این بردهای برای انتقال دادههای مختلف طراحی شدهاند. ماژولهای فرستنده گیرنده رادیویی با مدولاسیون ASK و FSK قابلیت تبادل اطلاعات در فواصل کوتاه را دارد. به این دلیل و دلایل دیگری که در ابتدای پست بررسی کردیم، اهمیت بسیار زیادی در سناریوهای مختلف پیدا کردهاند. در این پست سعی براین بوده که دو مدولاسیون بسیار مطرح از ماژول ASK و ماژول FSK را بررسی کنیم.
این دو مدل در حقیقت از یک تراشه داخلی بهره میبرند. دانستن قابلیتهای آنها کمک میکند که برای پروژههای مختلف و براساس سناریو کاربردی مورد نظر، انتخاب صحیحی داشته باشید. البته دقت داشته باشید که راه اندازی تخصصی و بسیار فنی این دو ماژول را بایستی به صورت یک امر کاملا فنی مهندسی دنبال کنید. طبیعتا از موضوع بحث یک بلاگ عمومی در فروشگاه خارج است. همچنین دقت داشته باشید که تراشههای فرستندده گیرنده رادیویی ASK و FSK نسخههای مختلفی دارند که هر کدام براساس استانداردها و قوانین خاصی طراحی و تولید میشوند. ما در تلاش هستیم که دانش کاربران فارسی زبان را در راستای سخت افزارهای IoT ارتقا دهیم. بنابراین اگر این پست برای شما مفید بود و به اطلاعاتتان اضافه کرد، حتما لینک آموزش را با دیگران به اشتراک بگذارید.