سوکت آی سی چیست؟
سوکت آی سی (IC socket) یک قطعه الکترونیکی است که به عنوان یک رابط بین آی سی و برد الکترونیکی استفاده می‌شود. سوکت آی سی معمولاً شامل یک بدنه پلاستیکی و پایه‌های فلزی است که برای نصب و جایگزینی آسان آی سی بر روی برد الکترونیکی استفاده می‌شود. با استفاده از سوکت آی سی، امکان جابجایی و تعویض آسان آی سی وجود دارد و این باعث می‌شود که تعمیر و نگهداری بردهای الکترونیکی ساده‌تر و کارآمدتر شود.
انواع سوکت آی سی
سوکت‌های آی سی به شکل و سایز مختلفی تولید می‌شوند، که بسته به نوع آی سی و کاربرد آن انتخاب می‌شوند. برخی انواع سوکت آی سی عبارتند از:
سوکت DIP (Dual Inline Package): این نوع سوکت برای آی سی‌های DIP استفاده می‌شود و دو ردیف از پین‌های آن را در بر دارد. این نوع سوکت برای پروتوتایپ‌ها و بردهای آموزشی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سوکت PLCC (Plastic Leaded Chip Carrier): این نوع سوکت برای آی سی‌های PLCC استفاده می‌شود و شامل چهار پین در هر گوشه‌ی آن است.
سوکت PGA (Pin Grid Array): این نوع سوکت برای آی سی‌های PGA استفاده می‌شود و دارای صد و بیست و پنج پین است.
سوکت BGA (Ball Grid Array): این نوع سوکت برای آی سی‌های BGA استفاده می‌شود که برخلاف دیگر نوع سوکت‌ها، پین‌های آن بر روی سطح زیرین آی سی قرار دارند.
همچنین در انواع مختلف سوکت آی سی، ممکن است از مواد مختلفی مانند پلاستیک، سرامیک و مس استفاده شود.
روش انتخاب سوکت آی سی IC
انتخاب سوکت میکروکنترلر به دلیل وجود انواع مختلف آی سی‌ها و نیاز به تعویض آسان آن‌ها، بسیار مهم است. برای انتخاب سوکت آی سی مناسب، می‌توانید به موارد زیر توجه کنید:
نوع آی سی: انواع مختلفی از آی سی‌ها با ابعاد، تعداد پایه‌ها و نحوه قرارگیری موجود هستند. برای هر نوع آی سی نیاز به سوکت متناسبی وجود دارد. این مورد را پیشتر به صورت کامل توضیح دادیم.
ابعاد سوکت: در انتخاب سوکت آی سی باید به ابعاد آن توجه کرد و مطمئن شد که به اندازه کافی جای سبز برای قرارگیری در برد موجود است.
تعداد پایه‌ها: تعداد پایه‌های آی سی باید با تعداد پایه‌های سوکت آی سی تطابق داشته باشد.
نوع قرارگیری: بعضی از آی سی‌ها به صورت DIP و بعضی به صورت SMD قرار می‌گیرند. سوکت آی سی نیز باید برای هر نوع قرارگیری متناسب باشد.
مواد سازنده: مواد سازنده سوکت آی سی می‌تواند تاثیر بر عملکرد آن داشته باشد. سوکت آی سی با مواد با کیفیت بالا و استحکام بیشتر می‌تواند عمر طولانی‌تری داشته باشد.
با توجه به این موارد، بهترین سوکت آی سی برای هر نوع آی سی قابل انتخاب است.
چه آی سی هایی نیاز به سوکت دارند؟
بعضی از آی سی‌ها نیاز به سوکت دارند تا بتوانند به درستی در برد یا دستگاه الکترونیکی قرار بگیرند و با سایر اجزای الکترونیکی ارتباط برقرار کنند. این شامل بسیاری از آی سی‌های DIP (Dual Inline Package) و PGA (Pin Grid Array) است که برای نصب در برد‌ها و دستگاه‌های الکترونیکی استفاده می‌شوند. علاوه بر این، برخی از آی سی‌های SMD (Surface Mount Device) هم با سوکت‌های مخصوص خود تجهیز شده‌اند که به جای لحیم کردن به برد، بر روی سوکت قرار می‌گیرند.
چرا باید سوکت آی سی یا سوکت میکروکنترلر خریداری کنیم
استفاده از سوکت آی سی در برد ها و مدارات الکترونیکی اهمیت زیادی دارد و دلایل زیادی برای خرید و استفاده از آن وجود دارد.
جایگزینی آسان: با استفاده از سوکت آی سی می‌توان آی سی‌ها را به سادگی جابجا کرد. در صورت خراب شدن یک آی سی، بدون نیاز به لحیم کاری و استفاده از تجهیزات خاص، می‌توان آی سی را با یک آی سی جدید جایگزین کرد.
حفاظت آی سی: با استفاده از سوکت آی سی، آی سی از مشکلاتی مانند جریان های بالا و افزایش دما محافظت می‌شود. به این صورت که آی سی درون سوکت قرار گرفته و اتصالاتش از تماس با عوامل خارجی مثل خاک، گرد و غبار و ... محافظت می‌شود.
آزمایش و تعمیر: در صورت بروز خرابی در برد یا مدار الکترونیکی، با استفاده از سوکت آی سی می‌توان آی سی را به راحتی خارج کرده و آن را تعمیر یا جایگزین کرد.
هزینه کاهش می‌یابد: با استفاده از سوکت آی سی، هنگام تعمیر یک برد یا مدار الکترونیکی، نیازی به لحیم کاری آی سی نیست که می‌تواند هزینه تعمیر را کاهش دهد.
افزایش عمر آی سی: با استفاده از سوکت آی سی و جابجایی آی سی‌ها به راحتی، می‌توان عمر آی سی‌ها را افزایش داد و از هدر رفتن آی سی‌های ارزشمند جلوگیری کرد.
